[email]

Van Helfteren moet puzzelen

05/08/2016

Sam Jones zei het enkele dagen geleden nog tegen Toon van Helfteren. Wat zou het toch lekker zijn om drie, vier jaar lang de groep compleet te hebben; met de talenten en het materiaal dat er is, door te bouwen. “Het is eigenlijk niet anders dan dat het al jaren is geweest”, erkent Van Helfteren. “Uitgezonderd vorig jaar, want toen was er geen één afzegging. Het is nu niet zo erg als in 2013 en 2014, maar voor het goede missen we er misschien toch een paar te veel.”

“We hoefden gelukkig niet helemaal opnieuw te beginnen, want we hebben een deel van de ploeg van vorig jaar terug”, stelt de 65-jarige hoofdcoach van de Orange Lions. “Er zijn wat nieuwe jongens, maar die hebben al vanaf 1 juni met de Young Lions meegedraaid en waren al een beetje voorbereid op wat er zou komen. Het is niet dat we nu twee stappen terug moeten doen. We gaan alleen minder snel vooruit dan we gewild hadden.”

Van het team dat vorig jaar op EuroBasket 2015 stond, ontbreken Henk Norel, Robin Smeulders, Ralf de Pagter, Kees Akerboom en Leon Williams. “Daar zou je bijna een startend vijftal van kunnen maken. Dit hield wel in dat we versneld jongens moesten doorschuiven.” Zo makkelijk ging dat niet, want drie spelers kwamen geblesseerd terug van hun college: Shane Hammink, Kevin Bleeker en Olaf Schaftenaar. Zij zijn niet inzetbaar. Dat geldt ook voor vrijwel alle jongens die in Amerika op college spelen. Zij moeten zich in augustus al weer in Amerika melden. “Willem Brandwijk, waar we met verbazing naar hebben zitten kijken tijdens het toernooi in Litouwen, vliegt pas op 2 september terug. Om zo’n jongen dan voor één wedstrijd erbij te houden, is geen goede uitgangspositie.”

Bryan Alberts

Een positieve uitzondering is Bryan Alberts. De guard komt uit voor Gonzaga (het alma mater van John Stockton en heeft wel toestemming gekregen om in Europa te blijven zo lang nodig is. Zijn coaches hebben de voorwaarde gesteld dat hij dan ook daadwerkelijk speelt. Van Helfteren maakt zich daar niet druk om. “In de aanloop naar de kwalificatiewedstrijden speelt Alberts gewoon zijn wedstrijden.”

Tijdens de kwalificatiereeks is dat anders. Zowel Alberts als Nicolas de Jong heeft een dubbele nationaliteit en derhalve een sterretje achter hun naam staan. Het Nederlands Team mag in een kwalificatiewedstrijd slechts gebruik maken van één speler met een sterretje. In het verleden gaf dat al eens problemen met Sean Cunningham en Mohamed Kherrazi. Gewonnen wedstrijden werden toen verloren verklaard.

Van Helfteren geeft toe dat hij zich dit vanaf het begin heeft gerealiseerd. “In beginsel gaan we met Nicolas de Jong spelen. Maar de eerste anderhalve week heeft Charlon Kloof door een opspelende blessure niet kunnen trainen. Misschien is het voor de balans dan beter om toch voor Alberts te kiezen.” Er wordt achter de schermen wel gewerkt om een van de sterretjes weg te krijgen, maar vooralsnog wordt daar niet van uitgegaan.

Met de huidige groep van dertien man moeten de Orange Lions het doen. Vanmiddag en morgen volgen de eerste testcases tegen Polen. Al moet gezegd worden dat de Young Lions in Litouwen verrassend wonnen van Wit-Rusland en Venezuela. “Dit is wat we hebben en hier moeten we het mee doen. Dat zal altijd de insteek zijn. We gaan er voor spelen. In 2015 hadden we op papier een beter team. In ons achterhoofd hadden we de hoop dat we niet de zaal uit gespeeld zouden worden door twee of drie teams. We hebben daar laten zien dat we volkomen terecht op EuroBasket 2015 stonden. We hebben daar heel goed gespeeld. Het gaat er niet om tegen wie je speelt, maar hoe je speelt. Wij moeten de dingen doen waar wij van denken dat we goed in zijn en wat er nodig is om te kunnen winnen, ongeacht of het om Duitsland, Denemarken of Oostenrijk gaat.”

Meer snelheid

Geheel volgens de filosofie van Van Helfteren gaat dit Nederlands Team weer keihard verdedigen. “En vervolgens proberen om wat meer snelheid te ontwikkelen dan we in het verleden hebben gedaan. Met deze kleine ploeg moet dat hopelijk lukken, zodat we niet altijd een vijf tegen vijf situatie tegenkomen. Want dan hebben we een serieus probleem doordat we op Jessey Voorn na geen schutters hebben. Elk land op EuroBasket 2015 had wel vier of vijf spelers die de ballen er van afstand in kunnen gooien.”

De kansen voor plaatsing voor EuroBasket 2017 zijn kleiner dan twee jaar geleden. Buiten de zeven nummers één gaan de beste vier van de zeven nummers twee door. Twee jaar geleden gingen er meer ploegen door, wat natuurlijk alles te maken heeft met de nieuwe opzet van het toernooi. Destijds was er één organiserend land (Oekraïne, wat uiteindelijk het toernooi niet kon organiseren), nu zijn er vier landen. “Dat betekent dat er meteen vier tickets weg zijn in plaats van één.”

Het is duidelijk dat de selectie weinig spelers voor de 3-positie kent. Vorig jaar kon Van Helfteren, die als speler en als coach de meeste interlands op zijn naam heeft staan, nog kiezen uit Akerboom en Mohamed Kherrazi. Ook op de 4-positie zit Van Helfteren na het wegvallen van Smeulders en De Pagter niet ruim. “Roeland Schaftenaar is een grote 4. Aanvallend kan hij prima stretch 4 spelen, maar verdedigend had hij moeite met beweeglijke spelers als Printezis (Griekenland) en Saric (Kroatië). Dat waren de momenten dat ik Smeulders inzette. Ik ga nu Kherrazi op die positie gebruiken.”

Small ball

Als Kherrazi doorschuift naar de 4-positie, dan is er eigenlijk niemand voor de 3-positie. Van Helfteren erkent dat. “Gezien de samenstelling van de selectie gaan we over naar een opstelling met drie guards en twee grote spelers. Incidenteel zullen we Kherrazi misschien nog wat minuten op de 3-positie geven. Met drie guards en twee grotere spelers hopen we wat meer snelheid in de ploeg te brengen. Noem het een afgeleide vorm van het zo populaire small ball. Een vorm die ons een beetje noodgedwongen wordt opgedrongen. Met Kherrazi op de 4-positie en 3 guards kunnen we rennen met de beste teams. Nicolas de Jong en Schaftenaar zijn geen renners, maar dat geldt wel weer voor Thomas Koenis en Thomas van der Mars.”